RoSa alert!
Op de websites van de Europese Unie en van de Raad van Europa verschijnt regelmatig nieuwe informatie die van belang is in het kader van gelijke kansen op vlak van gender. Het is echter soms niet zo eenvoudig om die terug te vinden. Daarom stellen wij bij RoSa op tijd en stond een selectie op van de nieuwe berichten, rapporten, dossiers die je zeker gezien moet hebben. RoSa zoekt op, jij leest en weet na één muisklik.
De Europese Unie is een belangrijk instituut als het gaat om de bevordering van gendergelijkheid. Gelijke behandeling van man en vrouw is van bij de oprichting van de Europese Economische Gemeenschap vastgelegd als een grondrecht. In 1957 is het principe van gelijk loon voor werk van gelijke waarde verankerd in artikel 119 (later 141) van het Verdrag van Rome. Maar dat was slechts een eerste stapje. Het zou nog decennia werk vragen om te komen waar we nu staan.
In de voorbije halve eeuw bouwde de Europese Unie aan een institutioneel kader uit voor het bevorderen van gendergelijkheidt. Relevante EU-Instituten en organen:
EIGE: Europees Instituut voor Gendergelijkheid
FEMM: Commissie rechten van de vrouw en gendergelijkheid
DG's
De voorbije jaren heeft de Europese Unie een aantal belangrijke teksten voor vrouwenrechten gepubliceerd, zoals het Vrouwenhandvest uit 2010.
De volledige benaming:
(Mededeling van de Commissie (COM(2010)78 definitief, Brussel, 5.3.2010)
Het Vrouwenhandvest is een politieke verklaring waarbij de Europese Commissie zich ertoe verbindt voor de komende vijf jaar een genderdimensie op te nemen in al haar beleidslijnen. Het vrouwenverdrag bakent vijf actieterreinen af waarop de Commissie maatregelen zal treffen voor meer gelijkheid m/v:
Meer: Verzamelde documenten over gendergelijkheid sinds 2005
Het verdrag van Rome (1957) bepaalde in artikel 119 (later artikel 141 ) dat vrouwelijke en mannelijke werknemers recht hebben op gelijk loon voor werk van gelijke waarde.
Het Verdrag van Amsterdam (1997), van kracht in 1999, stelde in artikel 2 dat gelijkheid tussen vrouwen en mannen bevorderen een basisopdracht is van de Europese Unie. Het begrip gender mainstreaming wordt ingevoerd. Ongelijkheid en discriminatie m/v moet geweerd worden uit alle wetteksten, activiteiten en beleidsdaden van de Europese Gemeenschap.
Het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (2000), met als relevante artikels 21, 23 en 33,§2.
Het Verdrag van Lissabon (2007) maakt het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie juridisch bindend.
Meer lezen: link op de EU-site naar alle verdragen
De Richtlijnen die de gelijkheid van vrouwen en mannen wettelijk vastleggen zijn:
Bron: 50 years of EU gender equality law (2007)
Aantal vrouwelijke Europarlementsleden verkozen in België, per verkiezingsjaar:
| Verkiezings- jaar | 1979 | 1984 | 1989 | 1994 | 1999 | 2004 | 2009 | 2014 |
| Totaal aantal verkozen Europarlements -leden | 24 | 24 | 24 | 25 | 25 | 24 | 22 | 21 |
| Waarvan aantal vrouwen | 2 | 5 | 6 | 8 | 8 | 8 | 8 | 5 |
| Percentage vrouwelijke EP's | 8,3 % | 20,8 % | 25,0 % | 32,0 % | 32,0 % | 33,0 % | 36,4 % | 23,8% |
Ter vergelijking: in 2014 bedroeg het percentage vrouwelijke Europarlementsleden in Malta 67%, in Ierland en Zweden allebei 55% en in Estland 50%.
Bronnen: Results of the 2014 European Elections - Gender balance & Women in the European Parliament 2014. Political posts - pdf
De Raad van Europa is een internationale instelling die werd opgericht in 1949, met als doel de mensenrechten te beschermen, de pluralistische democratie, de politieke onafhankelijkheid en de rechtsstaat te waarborgen. Alle 47 lidstaten hebben zich ertoe verplicht de individuele vrijheid, menselijke waardigheid en het welzijn van het individu te respecteren.
De Raad van Europa mag niet worden verward met de Raad van de Europese Unie. Het zijn twee totaal aparte organisaties . De 27 lidstaten van de Europese Unie zijn wel allemaal lid van de Raad van Europa. Het Palais de l’Europe in Straatsburg is het hoofdkwartier van de Raad van Europa. Het Directoraat-Generaal Mensenrechten en juridische zaken van de Raad van Europa houdt zich intensief bezig met de gelijkheid tussen vrouwen en mannen.
De European Women's Lobby (EWL) is de grootste overkoepelende organisatie van vrouwenverenigingen in de Europese Unie (EU). De EWL brengt deze Europese vrouwenverenigingen samen om invloed uit te oefenen op het grote publiek en de Europese instellingen ter ondersteuning van de mensenrechten van vrouwen en de gelijkheid van vrouwen en mannen. De EWL maakt géén deel uit van de officiële Gelijkekansenstructuur van de EU, maar speelt door zijn missie en visie een belangrijke rol als het gaat om gelijke kansen op vlak van gender in Europa. Bij hen kan je ook terecht met allerlei vragen over gelijke kansen voor vrouwen en mannen binnen de EU. De organisatie is gevestigd in Brussel.
Meer lezen: website van de EWL.