21.10 | Online sekswerk via OnlyFans
RoSa vzw licht elke twee weken een specifiek gendergerelateerd thema uit of bespreekt de genderdimensie van een actueel thema. Deze week belichten we de controverse rond OnlyFans.
Gepubliceerd op 21/10/2021
België telt zo'n 30.000 sekswerkers, maar zij hebben geen statuut, waardoor velen tijdens de coronacrisis geen gebruik konden maken van de steunmaatregelen. Sommigen kozen ervoor om hun diensten digitaal aan te bieden. Ook andere mensen die financieel getroffen werden door de coronacrisis vonden hun weg naar online sekswerk. Tegelijkertijd werd er tijdens de lockdowns meer online sekscontent bekeken. Deze ontwikkelingen samen leidden ertoe dat platforms die seksuele inhoud aanbieden een grote vlucht hebben genomen.
Met name het in 2016 in het Verenigd Koninkrijk opgerichte platform OnlyFans zag de gebruikersaantallen de laatste twee jaar snel groeien. Via een abonnement of eenmalige fooi kunnen gebruikers op OnlyFans inhoud bekijken, terwijl het platform 20% van de inkomsten opstrijkt. Hoewel het platform is opgericht als plek waar allerlei creatievelingen inhoud kunnen delen – OnlyFans noemt hen content creators – worden er vooral erotische foto’s en video’s via de site aangeboden. Ook kunnen gebruikers er chatsessies hebben met sekswerkers en hen beter leren kennen, de zogenaamde girlfriend experience. Volgens seksuoloog Wim Slabbinck is het directe contact met de content creators de reden dat het platform zo succesvol werd. “Veel mensen die een beroep doen op sekswerkers zijn niet alleen uit op seks; soms doet het al enorm deugd dat er iemand naar je luistert voor een paar uur,” zegt Slabbinck in De Morgen.
Verschillende motieven
Er zijn mensen voor wie OnlyFans hun voornaamste inkomstenbron is, maar content creators bieden ook om andere redenen inhoud aan. Het koppel Gabe en Michaé, dat samen video’s maakt, gebruikt de inkomsten om camera-apparatuur te betalen en op stap te gaan. “Het leek ons vooral interessant als andere mensen toe zouden kijken en goed voor de zichtbaarheid van trans lichamen,” aldus Michaé. De Nederlandse fotograaf Lotte maakte al veel zelfportretten voor Instagram, maar noemt dat een “vetfobisch platform” dat haar foto’s telkens verwijdert. Daarom stapte ze over op OnlyFans, waar ze zonder restricties kan posten.
Genderverhoudingen
OnlyFans maakt overigens geen gegevens openbaar over haar gebruikers. Het is daarom niet bekend wat de genderverhoudingen van gebruikers en makers zijn, schrijft BuzzFeed in een artikel over mannelijke content creators. Brits onderzoek naar content creators op een ander platform, AdultWork.com, laat zien dat ongeveer 66% van de content creators cis vrouw is, 29% cis man en 5% trans. De onderzoekers geven mee dat het erg moeilijk is om in kaart te brengen hoeveel mensen er in een bepaald land online sekswerk verrichten, onder meer omdat platformen internationaal zijn, er veel nepprofielen bestaan en content creators op meerdere platformen tegelijk actief zijn.
Uit onderzoeken naar alle vormen van sekswerk in België (dus niet enkel online), weten we dat ongeveer 80% van de sekswerkers vrouw is, iets minder dan 20% is man. Volgens verschillende onderzoeken zijn er relatief veel transgender personen, voornamelijk transgender vrouwen, werkzaam in de seksindustrie, schrijft Transgender Infopunt. De klanten van sekswerkers zijn bijna uitsluitend mannen. Onderzoek van KU Leuven en de Nationale Bank uit 2015 schat dat er in België een jaaromzet van €870,3 miljoen wordt gehaald door sekswerk, waarin het aandeel van mannelijke sekswerkers €29,8 miljoen zou bedragen.
Verbod op erotische content
Vorig jaar steeg het aantal gebruikers van OnlyFans tot negentig miljoen en de omzet naar 1,7 miljard euro. Toch kondigde het platform in augustus aan om vanaf oktober dit jaar seksuele inhoud te weren. De populaire Vlaamse OnlyFans-creator Nanoe Vaesen uitte bij HLN haar twijfels over het verbod, omdat OnlyFans niet levensvatbaar zou zijn zonder die seksuele content. “Dit verbod zou betekenen dat OnlyFans haar businessmodel helemaal omdraait,” zegt Vaesen, die van OnlyFans haar fulltime baan maakte.
Het nieuws van OnlyFans past in een bredere ontwikkeling. Eerder besloten Tumblr en Patreon, sites waar erotische content lange tijd welkom was, om zulke beelden te weren. Daarnaast staat er in de gebruikersvoorwaarden van Amerikaanse betaaldiensten zoals PayPal, Venmo en Cash App dat het via hun dienst verboden is om seksueel getinte digitale goederen te kopen of te verkopen. Al sinds 2018 zijn er in de Verenigde Staten online campagnes bezig om sekswerkers te weren van deze betaaldiensten. Dat maakt het voor sekswerkers moeilijk om online hun werk aan te bieden en ervoor betaald te worden.
Druk vanuit financiers en bankenwereld
OnlyFans wees zelf naar conservatieve banken en investeerders als redenen om zich een ander imago aan te willen meten. Het bedrijf zou bezig zijn met een investeringsronde. “Om meer te worden dan een nichesite moest OnlyFans iets aan de seksuele beelden doen, want voor de bankpartners vormden zij een doorn in het oog”, zei sociale media-expert Sofie Verhalle daarover in De Morgen.
De aankondiging van OnlyFans leidde tot heel wat kritiek van content creators en van organisaties die opkomen voor de rechten van sekswerkers. Zij verweten het bedrijf groot te zijn geworden dankzij het werk van mensen met een vaak zwakkere socio-economische positie, om hen nadien massaal te dumpen. In augustus liet OnlyFans via Twitter weten de aangekondigde beleidswijzigingen toch niet door te voeren. OnlyFans tweette de “diverse makersgemeenschap te steunen”, want “OnlyFans staat voor inclusie en we zullen een thuis blijven bieden aan alle creatievelingen”. De vraag is of deze beslissing definitief is.
Onzekerheid voor sekswerkers
De controverse rond OnlyFans maakt duidelijk dat, hoewel online sekswerk fysiek veiliger is, er andere risico’s aan verbonden zijn. De bestaansonzekerheid die sekswerk in het algemeen kenmerkt, geldt ook online. Wanneer een platform of betaaldienst beslist de accounts van individuele sekswerkers op te schorten, of besluit om alle erotische inhoud te weigeren, vallen de inkomsten van sekswerkers van de ene op de andere dag weg.
In een artikel op OneWorld wordt ook gewezen op problemen rond privacy. Afgelopen februari lekte er 1,5 terabyte aan naaktfoto’s en -video’s van OnlyFans uit, die vervolgens elders gratis werden aangeboden. OnlyFans ontkende vervolgens dat er sprake was van een datalek; volgens het bedrijf zijn de beelden via andere sociale media verzameld.
Zoektocht naar alternatieven
Om minder afhankelijk te worden van OnlyFans schakelen sommige content creators over op door sekswerkers geleide alternatieve platformen, zoals AdmireMe, FanCentro en JustForFans. Die sites hanteren vaak hogere fees dan OnlyFans en hebben minder gebruikers, wat dan weer nadelig is voor content creators. Ook zijn er platforms die inmenging van banken omzeilen door betaling in Bitcoin mogelijk te maken, maar die optie is voorlopig nog niet erg populair bij content creators. Bij gebrek aan een goed alternatief zijn er content creators die het heft volledig in eigen handen nemen en hun eigen website bouwen.
Meer weten?
- OnlyFans, de naakte Vlaamse waarheid (documentaire op Streamz)
In de pers:
- Shunned by OnlyFans, sex workers are building their own alternatives (Wired, 17/09/2021)
- Betaalde lust en begeerte in Vlaanderen: ‘Ik dacht: waarom maak ik een ander rijk? Ik kan beter mezelf verkopen’ (De Morgen, 14/09/2021)
- OnlyFans controversy highlights the bind facing most gig workers (The Conversation, 02/09/2021)
- Snijdt OnlyFans in eigen vel? Site zegt pikante beelden (en goudmijn) vaarwel (De Morgen, 20/08/2021)
- OnlyFans: How it handles illegal sex videos - BBC investigation (BBC News, 19/08/2021)
- De zorgmedewerkers die bijverdienen als sekswerker (VICE, 09/04/2021)
- The double standards shown towards women and men who make money from OnlyFans (The Independent, 13/03/2021)
- “Het gros komt er voor porno, en ze ronselen kinderen via Tiktok.” Child Focus waarschuwt voor ‘OnlyFans’ (Het Laatste Nieuws, 20/12/2020)
- ‘Denk je nu echt dat zoveel meisjes een gratis blowjob willen geven voor het oog van de wereld?’: steeds meer klachten tegen Pornhub (De Morgen+, 09/06/2020)
Aanraders uit de RoSa-bibliotheek:
- En vraag niet waarom: sekswerk in België / Hans Vandecandelaere, 2019 - RoSa-ex.nr.: EII d/128
- Pornography: Structures, Agency and Performance / Rebecca Sullivan & Alan McKee, 2015 - RoSa-ex.nr.: FIII a/265
- The Politics of the Body: Gender in a Neoliberal and Neoconservative Age / Alison Phipps, 2014 - RoSa-ex.nr.: FII a/1119
- Sex Workers Unite: A History of the Movement From Stonewall to SlutWalk / Melinda Chateauvert, 2013 - RoSa-ex.nr.: FIII m/16
- Invisible: Britain's migrant sex workers / Hsiao-Hung Pai, 2013 - Roa-ex.nr.: EII g/425
- Paid For: My Journey Through Prostitution / Rachel Moran, 2013 - RoSa-ex.nr.: S/638
#Pers:pectief #Online #Sekswerk #Digitaal #Precariteit # SexPositive #OnlyFans
Hoofdafbeelding: Charles Deluvio on Unsplash