Florence Price

Gepriviligeerde jeugd ondanks racistische tijdscontext

Florence Price (1887/1888*-1953) wordt geboren als Florence Beatrice Smith op 9 april 1887/1888 in Little Rock, de grootste stad van de Amerikaanse staat Arkansas. Ze groeit op in een gezin met een zwarte vader, een moeder van gemengde afkomst en drie kinderen. Ondanks de racistische en gesegregeerde setting van de tijd wordt de familie gerespecteerd en kent het de nodige aanzien in hun gemeenschap. De vader van Price is op dat moment de enige zwarte tandarts in de omgeving én een van de weinige in de Verenigde Staten. Haar moeder is muziekleerkracht. Van die laatste krijgt Price dan ook niet enkel de nodige interesse in muziek mee, maar ook een gedegen opleiding.

*Het is onduidelijk in welk jaar Price geboren werd: afhankelijk van de bron die je raadpleegt is dit ofwel in 1887 ofwel in 1888.

Hoewel haar familie enig aanzien geniet, doet Price zich op bepaalde plekken eerder voor als Mexicaans. Haar lichte huidskleur biedt haar die opportuniteit. De racistische en discriminerende houding ten aanzien van zwarte Amerikanen in bepaalde settings, zoals de wereld van de klassieke muziek, lijken haar zo gunstiger gezind.

Bron foto: George Nelidoff, Public domain, via Wikimedia Commons

De liefde voor muziek is instant en alles overheersend. Op vierjarige leeftijd geeft Price haar eerste optreden. Tegen de leeftijd van elf jaar heeft ze haar - helaas verloren gegane - eerste compositie gemaakt. Na haar afstuderen van de middelbare school sluit Price zich aan bij het (dan erg) prestigieuze New England Conservatory, een private muziekschool in de grootstad Boston in de Amerikaanse staat Massachusetts. Florence Price kiest er piano en orgel als hoofdvak. Aan het conservatorium realiseert Price haar eerste compositie voor een strijktrio en ook haar eerste symfonie. Uiteindelijk studeert ze cum laude af in 1906. 

Racistische incidenten stimuleren een verhuis naar het Westen

Onderdeel van haar diploma is ook een certificaat om muziekonderricht te mogen geven. Hiermee start Florence Price haar carrière. Ze publiceert lesboeken (die nu nog worden gebruikt) en geeft privépianoles. Price keert zelfs kort naar haar geboortestaat Arkansas terug om les te geven, vooraleer ze een job aanvaardt als hoofd van de muziekafdeling van Clark Atlanta University, een private en op dat moment zwarte onderzoeksuniversiteit in Atlanta in de Amerikaanse staat Georgia.

We zijn het jaar 1910. Twee jaar later trouwt ze met haar man en neemt ze zijn achternaam over. Vanaf dan gaat ze door het leven onder de naam waarmee ze bekendheid zou verwerven: Florence Price of ook wel Florence B. Price, met de B verwijzend naar haar middelste meisjesnaam, Beatrice. 

Het koppel hoopt in Little Rock in Arkansas, de geboorteplek van Florence Price, een gezin te kunnen stichten, maar raakt gedesillusioneerd na een aantal racistische incidenten, waaronder de publieke lynching van een man van gemengde afkomst. Daarop verhuizen de Prices in 1927 naar Chicago, zoals zoveel andere zwarte Amerikanen in die tijd. De grootschalige verhuizingen van zwarte Amerikanen tussen 1910 en 1970 staat ook wel bekend als de Great Northward Migration waarbij meer dan zes miljoen zwarte Amerikanen het rurale Zuiden inruilen voor meer stedelijke gebieden in het Noordwesten, midwesten en westen van de VS, waar ze vervolgens in zogenaamde suburbs terechtkomen. 

De invloed van Chicago

Ondanks de negatieve en pijnlijke drijfveer om naar Chicago te verhuizen, levert de stad onmiskenbare nieuwe impulsen voor het compositiewerk van Florence Price. In haar tijd in de stad is Price betrokken bij diverse muziekinstellingen zoals het Chicago Musical College, het Chicago Teacher’s College, de University of Chicago en het American Conservatory of Music. Ze publiceert in deze periode meerdere composities voor pianomuziek en blijft ook lesgeven. 

Op persoonlijk vlak gaat het minder goed. De Wall Street Crash van 1929 die tot een breed gevoelde economische depressie leidt kent ook een impact in het Price-huishouden. De man van Price verliest zijn baan, waarna hij gewelddadig wordt ten aanzien van zijn echtgenoot. Het koppel scheidt in 1931 en Florence Price wordt alleenstaande moeder voor haar twee dochters. Het dwingt haar alvast om haar muziek nog meer door een ‘wat brengt het op?’-bril te bekijken. Zo werkt ze vervolgens als orgelspeler bij vertoningen van stille films en componeert ze liedjes voor de radio. 

Een jaar na haar scheiding dient ze twee muziekstukken in voor de Wanamaker Foundation Awards, een prijzenwedstrijd specifiek gericht op het ondersteunen van zwarte componisten. Ze wint er de eerste prijs met haar Symfonie in E Mineur en de derde prijs met haar Piano Sonata. Financieel blijkt de winst een geschenk uit de hemel. Price gaat naar huis met $500 (omgerekend naar huidige financiële standaarden is dat bijna $10,000). Daarenboven levert haar winst ook de nodige publiciteit op. Op 15 juni 1933 speelt het Chicago Symphony Orchestra haar Symfonie in E Mineur. Het maakt van Price de eerste zwarte Amerikaanse vrouw van wie een compositie wordt gespeeld door één van de grote Amerikaanse orkesten. 

Ook andere orkesten beginnen steeds meer haar composities te spelen. Zo onder meer het WPA Symphony Orchestra of Detroit, en de Chicago Women’s Symphony. Price creëert in haar Chicago-periode ook partnerschappen met andere artistieke (opkomende) grootheden zoals de zwarte Amerikaanse intellectuelen Margaret Bonds (mede-componist), Langston Hughes (poëet en sociaal activist) en Marian Anderson (geëngageerd zangeres). Voor die laatste schrijft Price zelf een aantal stukken die ze exclusief door Anderson laat uitvoeren.

Het is ook in uitvoering van Anderson dat Price haar werk het grootste bereik zal kennen. Zo zingt Marian Anderson op Paaszondag 1939 Florence Price’s My Soul’s Been Anchored in de Lord tijdens een openluchtconcert aan de voet van de Lincoln Memorial in Washington D.C.. De reden dat het concert buiten plaatsvindt? Marian Anderson is een zwarte zangeres en door haar huidskleur wordt haar de toegang geweigerd tot de Constitution Hall, het gebouw waar het concert normaliter zou plaatsvinden. 

Washington is op dat moment een gesegregeerde stad. De oorspronkelijk organisatie achter het concert weigert na aanstelling van Marian Anderson als zangeres trouwens nog verder door te gaan, waarop dan First Lady Eleanor Roosevelt zorgt dat het concert er, weliswaar in de buitenlucht, kan komen. Het concert trekt uiteindelijk meer dan 75,000 toeschouwers en wordt live op de radio uitgezonden. Een groter bereik had Price zich voor haar werk, op dat moment, niet kunnen wensen. 

Erkenning

Uiteindelijk zal Florence Price meer dan 300 muziekstukken realiseren waaronder symfonieën, concerto's, sonatas en liederen. In 1940 wordt Florence Price ingewijd in de American Society of Composers, Authors, and Publishers (ASCAP), een non-profit die de licenties voor publieke uitvoeringen van de realisaties van diens leden overziet. Verder gaat het werk van Price, ondanks de vele lofuitingen, gebukt onder de tijdgeest van begin twintigste eeuws Amerika: seksisme en racisme zijn niet vreemd in de wereld van de klassieke muziek en zullen  drempels blijken om het als erkend pionier te maken. Uiteindelijk overlijdt Florence Price op 66-jarige leeftijd aan een hartinfarct. Ze sterft in haar geliefde stad Chicago. 

Na haar overlijden verdwijnt het werk van Price lange tijd in de vergetelheid. Tot daar in het begin van de 21ste eeuw verandering in begint te komen. De eerste stappen worden gezet in 2001 wanneer haar dan bekende composities gebundeld worden in een album. Een aantal jaar later, in 2009, wordt een uitgebreide collectie van haar verloren gewaande muzikale composities, maar ook nota’s en andere documenten, teruggevonden in dozen in een vervallen huis in Illinois, een werk dat haar publicatie zou kennen in 2018 en momenteel ondergebracht is in het aan Florence Price gewijde archief aan de Universiteit van Arkansas.

Tot slot beginnen steeds meer muzikale uitvoerders Price’s werk te herwaarderen en uitvoeren. In 2023 valt haar werk in de prijzen bij de prestigieuze Grammy Awards (winnaar in de categorie Best Orchestral Performance). In datzelfde jaar verschijnt Wander-Thirst: The Choral Music of Florence Price, het eerste album waarop Price’s koormuziek gebundeld wordt. Het album wordt uitgegeven bij Hill Records, het door studenten geleide muzieklabel van de universiteit van Florence Price’s geboortestaat Arkansas. Toch een beetje cirkel rond zo.

In de pers: 

• As Her Music Is Reconsidered, a Composer Turns 135. Again. (New York Times, 07/04/2023)
• How Florence Price’s 1933 Chicago performance made history (Classical M, 30/12/2022)
• Clara Schumann and Florence Price Get Their Due at Carnegie Hall (New York Times, 27/10/2022)
• 10 of Florence Price’s all-time best pieces of music (ClassicFM, 2/02/2022)
• With a CSO concert in 1933, Black composer Florence Price’s career hit a history-making crescendo. The world is finally rediscovering her gifts. (Chicago Tribune, 19/03/2021)
• Florence Price: Forgotten work by pioneering composer rediscovered (BBC News, 08/03/2021)
• Welcoming a Black Female Composer Into the Canon. Finally. (New York Times, 09/02/2018)

Meer weten?

• RoSa rolmodel: Ethel Smyth (1858–1944), Brits componiste, dirigente, auteur en suffragette
• RoSa rolmodel: Hildegard van Bingen (1098-1179), Duitse, invloedrijke abdis, componist en mystiek auteur

• Online platform gewijd aan het werk van Florence Price
• International Florence Price Festival, een jaarlijks muziekfestival gewijd aan de muziek van Florence Price
• The Heart of a Woman: The Life and Music of Florence B. Price / Linda Rae Brown & Guthrie P. Ramsey [Eds.], 2020

Aanraders uit de RoSa-bibliotheek: 

• Liner Notes For the Revolution: The Intellectual Life of Black Feminist Sound / Daphne A. Brooks, 2021 - RoSa-ex.nr.: GIV2 a/845
• From Spirituals to Symphonies: African-American Women Composers and Their Music / Helen Walker-Hill, 2007 - RoSa-ex.nr.: GIV2 a/593
• Black Women and Music: More Than the Blues / Eileen M. Hayes & Linda F. Williams [Eds.], 2007) - RoSa-ex.nr.: GIV2 a/584